O zaletach oświetlenia LED (Light Emitting Diode) napisano już wiele tekstów i opracowań. Wiadomo, że oprócz niskiego zużycia energii światło LED jest wydajne, można zmieniać jego barwę bez konieczności korzystania z dodatkowych filtrów, a zastosowanie tego źródła światła jest tak wszechstronne jak żadnego dotąd. Producenci oświetlenia LED ponoszą ogromne koszty na badania dzięki którym osiągane są coraz większe moce.
Rynek LED w Polsce wg danych jednego z producentów szacowany jest na 100 milionów złotych. Z tych samych danych wynika, że tylko około 15-20 % tego rynku pozostaje w rękach markowych producentów tzn. firm stale prowadzących badania nad rozwojem tej technologii. Pozostała część rynku pozostaje w rękach małych firm dla których priorytetem jest pozyskanie klienta niską ceną nie koniecznie jakością. Bardzo często (choć nie można generalizować) firmy te kopiują rozwiązania technologiczne stosowane w markowych lampach LED nie zachowując jednak parametrów technicznych. Takie LED mogą zagrażać zdrowiu.
Poniższy tekst oparty jest na raporcie pod tym samym tytułem. Zespół pod przewodnictwem prof. dr hab. Inż. Władysława Dybczyńskiego z Wydziału Elektrycznego Politechniki Białostockiej wnikliwie zbadał zalety i parametry markowych produktów LED i opisał w jaki sposób rozpoznawać bezpieczne, markowe produkty
W dzisiejszej odsłonie zapoznam Państwa tylko z zaletami markowych produktów LED i podstawowymi symptomami produktów złej jakości. Taka podstawowa wiedza pozwala uniknąć wielu problemów począwszy od tych eksploatacyjnych na zdrowotnych kończąc.
Dobrej jakości LED charakteryzują się następującymi cechami:
- Długa żywotność praktycznie niezależna od częstotliwości używania
- Bardzo dobra skuteczność świetlna
- Odporność na wstrząsy
- Natychmiastowe zaświecenie
- Możliwość płynnej zmiany koloru światła bez konieczności korzystania z dodatkowych filtrów
- Brak promieniowania podczerwonego IR
- Znikome promieniowanie UV (istotne przy podświetlaniu dzieł sztuki)
Złej jakości LED charakteryzują się następującymi cechami:
- Nierównomierne rozłożenie światła na skutek złej selekcji diody
- Wprowadzające w błąd oznakowanie (zaniżone lub zawyżone wartości dotyczące strumienia świetlnego)
- Kiepskiej jakości urządzenie zasilające
- Brak filtra zakłóceń wyższych harmonicznych (ryzyko zakłócania innych urządzeń elektrycznych np. telewizora)
- Niedostateczne chłodzenie diody LED
- Ryzyko uszkodzenia wzroku
Jak widać z tych dwóch zestawień w prosty sposób można zweryfikować jakość świetlówki LED. Jednostkowo niskiej wartości element inwestycji, staje się poważnym kosztem w sytuacji gdy sieć oświetleniowa budynku składa się z kilometrów kabli setek zasilaczy i ogromnej ilości świetlówek. Przy dużej awaryjności takiej sieci (zakładając, że wykonana instalacja jest ze złej jakości produktów) koszty eksploatacji, a w efekcie wymiany mogą być ogromne. Dlatego warto zwracać uwagę na jakość już na etapie projektowania, dlatego powstał taki raport.
Ideą tego raportu nie jest krzywdzenie tych mniejszych producentów LED, którzy z równie dużą starannością przykładają się do jakości i badań. Takich producentów jest sporo na polskim rynku, ale jest też duża ilość producentów dzięki którym ten raport powstał. Mam nadzieję, że prezentowane w kolejnych odsłonach informacje pozwolą Państwu weryfikować produkty LED już na poziomie zakupu. Raport na podstawie którego powstaje ten tekst jest wynikiem pracy niezależnych ekspertów liderów w swojej dziedzinie dlatego warto zapoznać się z jego treścią. Już w kolejnym numerze dalsze informacje na temat LED. Zapraszam do lektury raportu.
Autor: Przemysław Czapliński