W związku z postępującym kryzysem klimatycznym i nowymi regulacjami w obszarze ESG obejmującymi coraz więcej firm, stosunek do zrównoważonego rozwoju i poziom adopcji rozwiązań z tego obszaru staje się coraz ważniejszym elementem budowania przewagi konkurencyjnej w biznesie.
Firma Autodesk publikuje wyniki II edycji badania pt. „Droga do zrównoważonego rozwoju. Zrównoważony rozwój i raportowanie ESG w polskich firmach przemysłowych i architektoniczno-budowlanych”.
Raport daje odpowiedź na temat stopnia dojrzałości sektora przemysłowego i architektoniczno-budowlanego jeśli chodzi o wprowadzanie zrównoważonych rozwiązań.
Wyniki badania pokazują między innymi, że głównymi powodami, dla których firmy zmieniają swój sposób działania na bardziej zrównoważony są obowiązki wynikające z przepisów prawa oraz oczekiwania klientów.
Wśród wyzwań związanych z wdrażaniem celów ESG badane przedsiębiorstwa najczęściej wymieniały brak środków finansowych.
– Obecne tempo redukcji emisji gazów cieplarnianych w polskiej gospodarce nie jest wystarczające do realizacji celów porozumienia paryskiego i skutecznej walki ze zmianami klimatycznymi, a branże przemysłowa i architektoniczno-budowlana przyczyniają się w ogromnym stopniu do spowolnienia procesu dekarbonizacji – powiedziała Grażyna Kołodziejek z firmy Autodesk. – Dlatego niezmiernie ważne jest wprowadzanie zmian pozwalających skutecznie dążyć do neutralności klimatycznej. Aby było to możliwe potrzebna jest systematyczna edukacja przedsiębiorców w tym obszarze: nie tylko największych firm, ale przede wszystkim tych mniejszych graczy, którzy do tej pory nie koncentrowali się na realizacji celów ESG – dodała Grażyna Kołodziejek.
II edycja badania Autodesk pt. „Droga do zrównoważonego rozwoju” zostało przeprowadzone wśród ponad 200 firm z sektorów przemysłowego, budowlanego oraz architektonicznego we współpracy z ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku i pod patronatem Polskiego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego a także Digital Real Estate powered by Proptech Foundation. Jego zadaniem było określenie stopnia adopcji działań z zakresu zrównoważonego rozwoju wśród firm sektora architektoniczno-budowlanego i przemysłowego, zdefiniowanie aktualnych problemów, z którymi mierzy się każda z ww. branż w tym obszarze a także przyjrzenie się narzędziom, z których najchętniej korzystają firmy integrując swoją działalność z globalnie przyjętymi regulacjami ESG.
– Warto podkreślić, że dzięki wyższej świadomości oraz implementacji innowacyjnych rozwiązań, pozwalających na prowadzenie działalności w sposób bardziej zrównoważony, zarówno przemysł jak i branża budowlana będą miały w kolejnych latach lepsze perspektywy rozwoju – zauważa Agnieszka Staniewicz z firmy Autodesk. – Będzie to możliwe dzięki temu, że zarówno inwestorzy jak i instytucje finansowe coraz pilniej przyglądają się realizacji celów ESG przez firmy. Należy przy tym pamiętać,
że mądrze realizowana strategia ESG przez przedsiębiorstwo jest gwarantem sytuacji win-win, kiedy wygranymi są i planeta i biznes – podkreśla Agnieszka Staniewicz.
Zrównoważony rozwój – od celów strategicznych do operacyjnych
Firmy biorące udział w badaniu przyznają, że zrównoważony rozwój jest obecnie ważnym elementem strategii i wizji kierownictwa (23%) lub przewidują, że stanie się tak w niedalekiej przyszłości (30%). W porównaniu do poprzedniej edycji badania zauważalna jest jednak pewna zmiana percepcji tego zagadnienia. Podczas gdy w 2021 r. zdecydowanie przeważały deklaracje, że ESG to ważny element strategii korporacyjnej, obecnie badani równie często przyznają, że jest to po prostu jeden z obszarów, na których się skupiają w swoich codziennych działaniach (41%).
Motywacje realizacji celów ESG
Firmy biorące udział w badaniu podejmują działania związane ze zrównoważonym rozwojem przede wszystkim ze względu na wymogi przepisów prawa (72%), oczekiwania klienta (48%) ale także poprawę rentowności (23%). Dla branży przemysłowej istotne są także oczekiwania partnerów i łańcucha dostaw (26%) a także utrzymanie klientów (23%), co nie ma odzwierciedlania w wynikach pozostałych sektorów. Z kolei dla respondentów z sektora architektonicznego najważniejsze są relacje inwestorskie (16%). Aż 30% firm budowlanych wskazywało na poprawę rentowności.
Korzyści dla firm płynące z bycia odpowiedzialnym ekologicznie
Jak pokazują wyniki najnowszego badania najważniejszą korzyścią płynącą dla wszystkich branż ze zrównoważonej działalności okazało się zmniejszenie zużycia energii, na którą wskazało aż 77% firm przemysłowych oraz 64% przedsiębiorstwa z branży architektoniczno-budowlanej, a także lepsze wykorzystanie zasobów, ważne szczególnie dla przemysłu (65% wskazań). Respondenci z sektora przemysłowego częściej niż z innych badanych branż, wskazywali też na doskonalenie procesów (24%) i ograniczanie ryzyka (14%). Z kolei uczestnicy badania z firm architektoniczno-budowlanych wybierali częściej poprawę jakości projektu (24%), a także lepsze zrozumienie celów biznesowych (14%).
Wyzwania na drodze do realizacji celów ESG
Z badania wynika, że brak środków finansowych jest zdecydowanie największym wyzwaniem dla firm w zakresie realizacji celów zrównoważonego rozwoju. Ich finansowanie jako trudne lub zdecydowanie trudne oceniło 25% badanych w 2021 roku i aż 41% w 2024 roku. Najczęściej na problem ten wskazywali przedstawiciele branży architektonicznej (52%). Innymi wyzwaniami dla firm są w tym obszarze: dostęp do szkoleń (49%) oraz dostęp do oprogramowania i technologii (43%).
Inwestycje w zrównoważony rozwój
Zdaniem blisko ⅔ badanych, rozwiązania z zakresu zrównoważonego rozwoju (wdrażanie nowych standardów oraz procesów) zwiększają koszty firmy. Odsetek wskazań w tym aspekcie wzrósł od 2021 roku o blisko 14 p.p.
Zapytani o wartość inwestycji, jakie planują w ciągu najbliższych lat w celu przekształcenia się w firmę bardziej zrównoważoną, ¼ badanych podała, że nie wyda na ten cel więcej niż 10 000 EUR. Podobny procent firm nie był w stanie oszacować skali planowanych wydatków związanych z transformacją ekologiczną, a 8% badanych nie planuje takiego budżetu. Wydatki wyższe niż 100 000 EUR zadeklarowało ok 20% firm.
Podobnie jak w I edycji badania, wśród najczęstszych kierunków inwestycji wskazywanych przez firmy były: ograniczenie zużycia energii i materiałów (91%), zgodność z przepisami prawa (82%) oraz technologia i oprogramowanie (73%). Badane firmy oceniają także, że to właśnie w tych obszarach wydatki będą w dalszym ciągu wzrastały w ciągu najbliższych dwóch lat.
Dyrektywy ESG i raportowanie pozafinansowe
W badaniu oceniano także świadomość i wiedzę firm w zakresie raportowania pozafinansowego. Firmy oceniają stan swojej wiedzy na ten temat przede wszystkim jako średni lub wysoki (62% łącznych wskazań). Najlepiej wypadają w tym obszarze firmy z sektora przemysłowego. Z kolei zapytane o to, jakie są największe trudności związane z raportowaniem pozafinansowym, firmy wskazywały przestrzeganie ram i standardów ESG (30%), analizę danych pochodzących z różnych źródeł (23%)
i dokonywanie pomiarów konkretnych kwestii (22%).
Trendy na przyszłość
W ciągu najbliższych 5 lat sektory przemysłowy i architektoniczno-budowlany staną przed szeregiem wyzwań związanych z koniecznością wprowadzania zrównoważonych rozwiązań. Odpowiednie i efektywne raportowanie ESG będzie z pewnością jednym z nich. Postępujący kryzys klimatyczny wymusi jeszcze większe zmiany związane z dekarbonizacją, zużyciem materiałów czy zarządzaniem ryzykiem. Wspólnym rozwiązaniem, które może pomóc w stawianiu czoła przyszłym wyzwaniom, jest wykorzystanie innowacji i technologii, które wspierają dążenia firm na drodze do zrównoważonego rozwoju. Potwierdzają to wnioski z badania „Droga do zrównoważonego rozwoju. Zrównoważony rozwój i raportowanie ESG w polskich firmach przemysłowych i architektoniczno-budowlanych” opublikowanego przez Autodesk.
Szczegółowe informacje i pełna wersja raportu dostępna jest pod adresem: https://www.autodesk.pl/campaigns/sustainability/raport2024
Metodologia badania
Badanie ilościowe zostało zrealizowane w I kwartale 2024 r. na zlecenie Autodesk przez firmę badawczą ASM Research Solutions Strategy techniką CATI (wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo) ze wspomaganiem CAWI (ankiety internetowe). Badanie zrealizowano na 205 firmach w podziale na sektory. Przebadano: 105 firm przemysłowych, 50 firm budowlanych oraz 50 biur architektonicznych.
