Systemy kontroli dostępu (KD) pozwalają na dostęp do określonych pomieszczeń osobom uprawnionym. Tym sposobem zyskuje się przede wszystkim bezpieczeństwo. Systemy sygnalizacji włamania i napadu (SSWiN) bazują przynajmniej na kilku elementach.
Dostępne na rynku systemy kontroli dostępu cechują się nie tylko nowoczesnym wyglądem, ale również bezawaryjną pracą i wieloma przydatnymi funkcjami.
Interesujące rozwiązanie stanowią systemy bazujące na rozpoznawaniu tęczówki oka. Odpowiednie systemy elektroniczne w pierwszej kolejności przeprowadzają ogólny przegląd rysów twarzy. Tym sposobem są lokalizowane oczy, a następnie za pomocą specjalnej kamery o wysokiej rozdzielczości wykonywane jest zdjęcie tęczówki. Kolejny etap pracy obejmuje przygotowanie zdjęcia kodu, który zawiera skrócony opis charakterystycznych punktów. Coraz częściej uzyskany kod jest szyfrowany i porównywany z zaszyfrowanym kodem oryginału zapisanym w bazie systemu. W nowoczesnych systemach zwraca się uwagę na przypadkowe i celowe ruchy głowy, a także na mrugnięcia i przymknięte powieki.
Mówiąc o skanerach tęczówki, warto zwrócić uwagę na urządzenia w wykonaniu przemysłowym. Ich istotną cechą jest wysoki stopień ochrony IP wynoszący 65. Typowe urządzenie jest w stanie obsługiwać do 250 użytkowników. Skaner przeprowadza jednoczesne skanowanie pary oczu. W sposób automatyczny jest wykrywana twarz, oko i tęczówka przy jednoczesnym ignorowaniu rzęs. Zazwyczaj skanowanie oka przeprowadza się z odległości wynoszącej około 6 cm.
Czytniki bazujące na rozpoznawaniu kształtu dłoni wykorzystują trójwymiarowy obraz dłoni, jednak najczęściej w pamięci nie przechowuje się odcisków. Typowe urządzenie jest w stanie przechowywać ponad 500 informacji o użytkownikach. Każdemu z nich nadaje się numer identyfikacyjny zawierający maksymalnie 10 cyfr. Analizie jest poddawana długość, szerokość, grubość czterech palców oraz wielkość obszarów pomiędzy kostkami. Warto podkreślić, że typowe urządzenie wykonuje łącznie ponad 90 pomiarów różnych cech charakterystycznych dla dłoni.
Na rynku są oferowane czytniki biometryczne, w których rozpoznawanie jest oparte na geometrii twarzy, wzorze i termogramie skóry oraz uśmiechu. W tym ostatnim przypadku rozpoznawanie przeprowadza się na podstawie analizy charakterystycznych zmian podczas uśmiechania. W trakcie identyfikacji wykonywane jest skanowanie rysunku twarzy z jednej lub kilku kamer, dzięki czemu zyskuje się obraz w postaci trójwymiarowej. W procesie porównywania uwzględnia się szereg kryteriów opartych na pomiarach charakterystycznych punktów twarzy. W szczególności chodzi o położenie oczu, odległość pomiędzy wewnętrznymi i zewnętrznymi brzegami oczu, a także odległość między zewnętrznymi kącikami ust. Istotną rolę odgrywają przy tym algorytmy sieci neuronowych.
SSWiN
Systemy sygnalizacji włamania i napadu (SSWiN) bazują przynajmniej na kilku elementach. Istotną rolę odgrywają czujniki ruchu oraz czujniki magnetyczne (kontaktrony). Ten drugi typ czujników zazwyczaj jest instalowany na oknach, drzwiach oraz bramach garażowych. Do obsługi urządzenia przeznaczona jest klawiatura. Kluczowe miejsce w systemie zajmuje system antynapadowy. Bardzo często jest to pilot lub ukryty przycisk alarmowy. Zastosowanie znajduje również specjalny kod klawiatury, na której można wybrać tzw. kod „pod przymusem”. W takim przypadku uruchamiany jest cichy alarm lub następuje wezwanie ochrony. Sercem systemu sygnalizacji włamania i napadu jest centrala alarmowa. Oprócz wspomnianych już czujników istotną rolę odgrywają sygnalizatory, czyli urządzenia akustyczne lub optyczno-akustyczne, które odpowiadają za sygnalizowanie zadziałania systemu. Kluczowe miejsce zajmują urządzenia i systemy odpowiedzialne za przesył informacji. W tym zakresie mogą to być bowiem dialery telefoniczne, moduły GSM oraz urządzenia radiowej wymiany danych.
O możliwościach konkretnego systemu sygnalizacji włamania i napadu w dużej mierze decyduje funkcjonalność centrali. W nowoczesnych urządzeniach tego typu niejednokrotnie zastosowanie znajdują bezprzewodowe technologie wymiany danych. I tak dzięki modułom GSM zyskuje się wysyłanie informacji o zaistniałych zdarzeniach alarmowych na telefon komórkowy. Przydatne rozwiązanie stanowi współpraca systemu z centrum monitoringu GSM, poprzez odpowiadanie na jego sygnały testowe i cykliczne wysyłanie tzw. CLIP-a kontrolnego. Za pomocą wiadomości SMS użytkownik powiadamiany jest o uzbrojeniu i rozbrojeniu alarmu oraz o zaniku i powrocie zasilania sieciowego. Istnieje możliwość zaprogramowania połączenia telefonicznego do wybranych numerów.
Do niektórych central oferowane są aplikacje przeznaczone do telefonów komórkowych z ekranem dotykowym. Oprogramowanie tego typu pozwala na zdalną obsługę systemu alarmowego. W momencie, gdy program zostanie uruchomiony, a łączność z systemem jest nawiązana, ekran telefonu pełni funkcję manipulatora LCD. Tym sposobem użytkownik może zdalnie obsługiwać wszystkie funkcje alarmu.
Wiele nowoczesnych central bazuje na radiowej transmisji danych. Zastosowanie znajduje wtedy wbudowany, dwukierunkowy interfejs bezprzewodowy. W niektórych modelach przewidziano możliwość podziału systemu na strefy i partycje.
Nowoczesne zarządzanie
Nowoczesne systemy alarmowe są obsługiwane nie tylko za pomocą lokalnych manipulatorów. Coraz częściej uwzględnia się bowiem możliwość nadzorowania pracy systemu z dowolnej przeglądarki internetowej, telefonu komórkowego lub innego urządzenia mobilnego.
Możliwości w zakresie zdalnej obsługi systemów alarmowych to również sterowanie za pomocą sieci internetowej. Funkcjonalność tego typu zapewniają centrale alarmowe lub specjalne moduły komunikacyjne współpracujące z centralami alarmowymi.
Na rynku oferowane są centrale alarmowe lub moduły, dzięki którym zyskuje się możliwość realizowania powiadomień na telefon komórkowy. Jest przy tym możliwa współpraca poprzez technologię GSM/GPRS ze stacjami monitorującymi. Powiadomienie może przybrać formę wiadomości tekstowej lub próby nawiązania połączenia.
Na rynku dostępne są również moduły pozwalające na przetwarzanie sygnału wideo na klatki obrazu JPG (tzw. frame grabber). W następnej kolejności poprzez specjalny moduł możliwe jest przesyłanie obrazu w postaci wiadomości MMS lub e-mail. Zainicjowanie przesyłu obrazu odbywa się po np. detekcji ruchu, naruszeniu wejścia modułu lub po wysłaniu zapytania w postaci wiadomości SMS o specjalnej treści.
Nowoczesne oprogramowanie do zdalnej obsługi pozwala na integrowanie danych pochodzących z systemów alarmowych i urządzeń rejestrujących obraz. Oprogramowanie tego typu stanowi istotny element kompleksowych stacji monitorujących.
Przydatne rozwiązanie stanowią również moduły komunikatów głosowych. Tym sposobem można przewidzieć komunikaty głosowe używane do głośnego odtwarzania. Za pomocą wbudowanego wzmacniacza istnieje możliwość bezpośredniego podłączenia głośnika. Moduł steruje także wejściami. Przesył danych może bazować na standardzie RS-485.
Co jeszcze?
Na rynku oferowane są kompleksowe systemy umożliwiające pełną obsługę obiektów sportowych ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki stadionów piłkarskich. Możliwości systemów tego typu są bardzo obszerne. Jest bowiem możliwa sprzedaż i dystrybucja biletów w punktach kasowych, rezerwacja biletów poprzez serwis WWW oraz fizyczna kontrola wstępu kibiców na obiekt. W tym ostatnim przypadku zastosowanie znajdują wspomniane już bramki. Istotną rolę odgrywa monitorowanie wizyjne i rejestracja obrazów. Systemy obsługi obiektów sportowych są w stanie obsługiwać elektroniczne karty identyfikacyjne kibica w zakresie personalizacji wizualnej i kodowania elektronicznego. Przydatnym rozwiązaniem jest również sprzedaż towarów i usług innych niż bilety w określonych punktach sprzedaży. Oczywiście można tworzyć raporty z uwzględnieniem kryteriów wybranych przez użytkownika.
Nowoczesne systemy alarmowe i monitoringu to nie tylko instalacje pracujące w sposób niezależny. Coraz częściej poszczególne rozwiązania integruje się w ramach szerszej funkcjonalności, takiej jak chociażby systemy budynku inteligentnego (BMS). Interesującym rozwiązaniem w ramach BMS jest symulacja obecności. Najczęściej przybiera ona formę załączania/wyłączania oświetlenia w konkretnych pomieszczeniach. Przydatna jest również funkcjonalność pozwalająca na uruchamianie muzyki o określonej porze. Niejednokrotnie przewiduje się odtwarzanie dźwięków nagranych przez domowników w czasie ich nieobecności w domu z jednoczesnym zdalnym dodawaniem plików przez serwer WWW. Istnieje przy tym możliwość symulowania uchylania okien, podlewania ogrodu, otwierania bramy itp.
Rynek
Zwraca się uwagę, że konkurencja wśród firm zajmujących się systemami alarmowymi pociąga za sobą konieczność obniżenia cen poszczególnych urządzeń. Taki stan rzeczy powoduje z kolei wyższy poziom zainteresowania urządzeniami tańszymi, ale o gorszej jakości. Analitycy szacują, że rynek instalacji bezpieczeństwa wycenia się na około 1 mld zł. Połowę tej wartości stanowi branża związania z instalacją systemów.
Jeszcze kilkanaście lat temu system alarmowy uznawany był za dobro o charakterze luksusowym. Na chwilę obecną instalacje tego typu są nieodzownym elementem domów jednorodzinnych, mieszkań i firm. Oprócz tego rynek stymuluje potrzeba modernizacji, wymiany i unowocześniania poszczególnych elementów systemu alarmowego. Z racji niższej ceny coraz większym uznaniem cieszą się systemy monitoringu, które do niedawna były stosowane głównie w bankach. Niewątpliwie swoje piętno na rynku systemów alarmowych odcisnął kryzys. Zjawisko w tym zakresie w dużej mierze wynika z wstrzymania wielu decyzji o inwestycjach w kontekście ewentualnego pogorszenia kondycji finansowej. W przypadku inwestorów prywatnych dobrze analizowane jest wydanie każdej złotówki. Stąd też coraz częściej zwraca się uwagę na produkty o wysokiej jakości. Warto jednak podkreślić, że rynek systemów alarmowych w Polsce jest stabilny. Ponad połowa firm oczekuje nowych zleceń i wzrostu poziomu sprzedaży.
Jak wygląda struktura polskiego rynku security? Według statystyk zazwyczaj są to firmy 1-, 2- i 3-osobowe oraz liczące od 4 do 10 osób. Klientami małych firm są najczęściej użytkownicy niewielkich obiektów, takich jak: mieszkania, sklepy, domy, nieduże firmy itp. W tym zakresie wykonywane są zazwyczaj instalacje domofonowe, telefoniczne, komputerowe czy też sterowania roletami. Zaletą małych firm są niższe koszty utrzymania, a co za tym idzie – niższe ceny świadczonych usług.
Szacuje się, że w Polsce działa około 3500 koncesjonowanych firm, których przedmiotem działalności jest zarówno techniczna, jak i fizyczna ochrona osób oraz mienia. Firmy tego typu zatrudniają około 200 tys. pracowników. Procesowi ochrony poddanych jest około kilkadziesiąt tysięcy podmiotów prawnych, za pomocą monitorowania – kilkaset tysięcy osób fizycznych. Niemal wszystkie firmy, które zajmują się usługami ochrony wyposażone są we własne stacje monitorowania. Poszczególne firmy różnią się nie tylko wyposażeniem, ale i procedurami.
Podsumowanie
Analitycy są zgodni co do tego, że najbliższe lata przyniosą zwiększenie zainteresowania usługami związanymi z monitorowaniem. Istotnym trendem jest również integracja systemów. Stąd coraz większym uznaniem cieszy się chociażby łączenie monitoringu i systemów alarmowych z usługami telekomunikacyjnymi i BMS. Popularne są także rozwiązania pozwalające na zredukowanie ilości fałszywych alarmów. Dobrym przykładem w tym zakresie są usługi wideo- i audioweryfikacji alarmów.
Literatura:
www.polsec.pl,
www.sa-portal.pl,
www.biznes.gazetaprawna.pl,
www.zabezpieczenia.com.pl,
www.alertcontrol.pl.
