W ciągu ostatnich dziesięcioleci wykorzystanie portów lotniczych i ich fizyczne rozmiary stale rosły, aby mogły obsłużyć coraz większą liczbę pasażerów. W samym tylko 2019 roku, przez rozproszone po całym świecie lotniska przewinęło się ponad 4,5 mld osób. Chociaż poprzez panującą pandemię ten wieloletni wzrost uległ spowolnieniu, to oczekuje się, że wcześniejsza tendencja będzie się utrzymywać, gdy wszystko już wróci do normalności.
Minusem dynamicznego rozwoju branży jest to, że porty lotnicze, wraz z całym sektorem lotniczym, zostawiają znaczny ślad węglowy. Dzienne zużycie energii elektrycznej i cieplnej przez duże lotnisko można porównać do zużycia energii przez miasto liczące 100 000 mieszkańców. Cały światowy przemysł lotniczy przyczynia się do około 2% całkowitej światowej emisji dwutlenku węgla. Jest to dość znacząca wartość jak na pojedynczą branżę. Biorąc pod uwagę tak duży wpływ na zanieczyszczenie środowiska, oczywiste jest, że porty lotnicze muszą podjąć poważne zobowiązania mające na celu zmniejszenie emisji dwutlenku węgla i ogólnego zużycia energii.
Zrównoważony rozwój portów lotniczych poprzez poprawę efektywności energetycznej
Takie przesłanie wyłania się zarówno z unijnych programów, takich jak Europejski Zielony Ład, jak i stanowiska zajmowanego przez Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych (IATA) oraz Międzynarodową Radę Portów Lotniczych (ACI), które wyznaczają sobie ambitne cele w zakresie poprawy zrównoważonego rozwoju. Już teraz niektóre z największych na świecie portów lotniczych koncentrują się na zrównoważonym rozwoju i są doceniane za osiągnięcia w spełnianiu wymagań Airport Carbon Accreditation w zakresie emisji CO2.
Porty lotnicze, które inwestują w ograniczenie śladu węglowego, oprócz realizacji celów środowiskowych, osiągają również znaczne oszczędności kosztów wynikające z poprawy efektywności energetycznej. Ich działania zaczynają się najczęściej od skupienia się na największym konsumencie energii na lotnisku – systemach ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji (HVAC). Na przykład, operatorzy Terminalu 4 na nowojorskim lotnisku JFK zaoszczędzili 1 575 000 dolarów dzięki wprowadzeniu niskonakładowych modernizacji, zaczynając od audytu działania systemów (głównie HVAC) w budynkach.
Jak zmniejszyć emisję dwutlenku węgla w sposób efektywny kosztowo
Dla wielu lotnisk usprawnienie systemu HVAC jest wciąż niewykorzystaną szansą. Te systemy zużywają najwięcej, bo około 50% energii, a ich modernizacja i usprawnienie jest dla lotnisk stosunkowo łatwym rozwiązaniem, ponieważ ulepszenia można wprowadzić szybko i efektywnie kosztowo. Co więcej, odbywa się to przy minimalnym wpływie na obsługę pasażerów. Raporty eksperckie wskazują, że porty lotnicze mogą w zaoszczędzić około 3500 ton CO2 i 70 000 EUR rocznie podejmując tak proste działania, jak zwykła zmiana ustawień regulacji ogrzewania i wymiana wadliwych czujników. Modernizacja systemów na nowocześniejsze może wygenerować znacząco większe oszczędności.
Optymalizacja systemów HVAC dla lepszej kontroli i zarządzania
Nowoczesne porty lotnicze wykorzystują połączone, cyfrowe systemy HVAC. Zastosowane w nich rozwiązania IoT, takie jak czujniki i urządzenia pomiarowe, zapewniają aktualizacje danych dotyczących wydajności systemu w czasie rzeczywistym i umożliwiają ciągłe monitorowanie stanu HVAC. Dzięki wykorzystaniu analityki predykcyjnej, możliwe staje się utrzymanie niezawodności i optymalizacja działania systemów. Jest to kluczowe, ponieważ wiele lotnisk działa przez całą dobę i nie może sobie pozwolić na wyłączenia np. klimatyzacji, w celu przeprowadzenia poważnej naprawy. Są to również miejsca o dużym natężeniu ruchu i każda awaria może być niebezpieczna dla osób znajdujących się w jej pobliżu.
Systemy HVAC na lotniskach muszą być niezawodne, szybko reagować i utrzymywać zawsze wysoką jakość powietrza w pomieszczeniach. Zastosowanie inteligentnych systemów poprawia wydajność i daje lotniskom lepszą kontrolę i zarządzanie HVAC. Dane płynące z czujników uwzględniają wiele czynników związanych z ogrzewaniem i chłodzeniem dużego budynku o stale zmieniającym się poziomie zajętości. Pozwala to na lepsze wykorzystanie energii i zapewnia możliwość jej oszczędzania poprzez regulację temperatury w oparciu o aktualne wymagania. Ponadto, lotniska mogą wykorzystywać falowniki (VSD) do sterowania prędkością pomp i wentylatorów, by zużywały tylko tyle energii, ile potrzeba. W rezultacie, minimalizuje się straty energii, optymalizuje wydajność systemu i poprawia przepływ powietrza, aby zapewnić komfortowe środowisko pasażerom i pracownikom linii lotniczych.
„Główne instalacje na lotnisku wymagają optymalizacji, nawet jeśli są dobrze zaprojektowane. Największym wyzwaniem jest utrzymanie rozrastającego się obiektu w sposób efektywny kosztowo aby lotnisko pozostało atrakcyjnym miejscem dla linii lotniczych. W proaktywnym podejściu do eksploatacji pomocą służą rozwiązania zaawansowanej analityki w architekturze EcoStruxue takie jak Building Advisor i Power Advisor.” – mówi Marek Olszewski, Marketing Channel Manager w Schneider Electric Polska.
Studium przypadku: Lotnisko w Bristolu
Lotnisko w Bristolu w Wielkiej Brytanii osiąga postępy w realizacji swoich celów energetycznych poprzez lepszą integrację, podniesienie wydajności i kontrolę systemu HVAC w wielu rejonach lotniska. Wykorzystując innowacyjną technologię systemów zarządzania budynkiem, dostarczoną przez Schneider Electric, lotnisko uzyskało kontrolę nad zużyciem energii. Stało się to możliwe dzięki połączeniu działających na terenie portu systemów i zapewnieniu zdalnego dostępu, który ułatwia kontrolę nad obiektem i zapewnia realizację celów energetycznych. Te przyjazne dla środowiska zmiany pomogły lotnisku zmniejszyć emisję dwutlenku węgla o 4,1% rocznie w przeliczeniu na jednego pasażera.
Więcej informacji na temat modernizacji przeprowadzanych przez Schneider Electric na lotnisku w Bristolu znajduje się pod adresem:
https://www.se.com/ww/en/download/document/CS-BRISTOLAIRPORT-A4.6.2015.0.00_EN/
Schneider Electric Polska