To główny wniosek z konferencji Grupy VELUX pod nazwą „Healthy Building Day” (Dzień zdrowego domu), która odbyła się 24 marca, w Brukseli. Jest on oparty na danych naukowych dotyczących zdrowia i samopoczucia w budynkach, uzyskanych w ramach programu VELUX Model Home 2020.
Konferencja „Healthy Building Day” była okazją do przyjrzenia się bliżej temu, jak zapewnić 80 milionom Europejczyków, którzy obecnie mieszkają w niezdrowych i zawilgoconych budynkach, zdrowy klimat i dostęp do świeżego powietrza oraz światła dziennego. Jak wynika z najnowszego badania Europejczycy są gotowi inwestować w renowacje swoich domów — ważne, aby przeprowadzać je w zrównoważony sposób. Istnieje już know-how, teraz czas na działanie.
Wiele eksperymentów = ważne wnioski
Grupa VELUX rozpoczęła swoje działania na rzecz zrównoważonego budownictwa już w roku 1999, gdy wzięła udział w pierwszych eksperymentach mających na celu znalezienie sposobów na ograniczenie zużycia energii w budynkach. Idee dojrzewały, a rosnące obawy związane z globalnym ociepleniem i zmianami klimatycznymi wymusiły ich dalszy rozwój. Do 2008 roku Grupa VELUX zbudowała wiele pełnowymiarowych domów pokazowych zaprojektowanych dla mieszkańców północnych i południowych stref klimatycznych.
Na podstawie tych eksperymentów sformułowano ważny wniosek: obawy dotyczące środowiska nigdy nie powinny być ważniejsze niż obawy związane ze zdrowiem i samopoczuciem ludzi. Zrównoważone budownictwo nigdy nie oznacza wyboru między wygodą a efektywnością energetyczną. Należy zawsze znaleźć rozwiązania korzystne zarówno dla naszej planety, jak i jej mieszkańców.
W roku 2009 Grupa VELUX wprowadziła program Model Home 2020, obejmujący sześć budynków w pięciu krajach europejskich. Program oparty na zasadach domu aktywnego łączącego takie aspekty jak komfort mieszkania, oszczędność energii i dbałość o środowisko, dostarczył firmie cennej wiedzy. Podczas gdy rodziny mieszkały w domach modelowych, naukowcy monitorowali ich samopoczucie i klimat wewnątrz pomieszczeń, a także zużycie energii. Duże połacie okien zajmujące 30-50 proc. powierzchni mieszkalnej zwiększyły dostęp światła słonecznego, co wpłynęło pozytywnie na nastrój i produktywność mieszkańców.
„Przepisy budowlane regulujące renowację lub budowę domów powinny zawierać normy dotyczące efektywności energetycznej budynków, ale nigdy kosztem zdrowia i samopoczucia ich mieszkańców. Efektywność energetyczna i zdrowy klimat w pomieszczeniach, pełnych światła dziennego i świeżego powietrza, powinny zawsze iść w parze. Programem Model Home udowodniliśmy, że można to zrobić. Dużo światła dziennego i świeżego powietrza poprawiło stan zdrowia rodzin mieszkających w modelowych domach nieemitujących dwutlenku węgla” — powiedział Michael K. Rasmussen, dyrektor ds. marketingu w Grupie VELUX.
Wnioski z najnowszych raportów i badań – dodatkowe argumenty
Ważnych argumentów w dyskusji na temat znaczenia zdrowego klimatu w budynkach dostarcza raport Fraunhofer Institut für Bauphysik z roku 2014. Wynika z niego, że 80 milionów Europejczyków mieszka w zawilgoconych i niezdrowych budynkach, w których istnieje ryzyko zachorowania na choroby układu oddechowego, takie jak astma, a ludzie spędzają 90 proc. czasu w pomieszczeniach. Raport pokazuje również, że zdolności poznawcze dzieci wzrastają o 15 proc., jeżeli zapewni im się dobry klimat w pomieszczeniach, w których przebywają. Jednocześnie 90 proc. zasobów budowlanych w Europie już powstało, a wiele z nich wymaga renowacji pod kątem zrównoważonych rozwiązań.
Na pytanie o rolę zdrowego klimatu w pomieszczeniach dr Peter Holzer, inżynier, zaangażowany badacz, nauczyciel i konsultant w dziedzinie projektowania zrównoważonych budynków, odpowiedział: „Jest ona podstawowa. Ponad 90 proc. życia spędzamy w budynkach. Muszą więc być ciepłe, widne i pozytywnie wpływać na zdrowie. Zapewnienie zdrowego klimatu w pomieszczeniach jest więc tak samo istotne jak konserwacja zasobów i oszczędność kosztów. To wielkie osiągniecie projektu Model Home 2020, skoncentrowanego zarówno na potrzebach użytkowników, jak i celach fizycznych i technicznych”.
Najnowszy raport organizacji doradczej non-profit, The Buildings Performance Institute Europe (BPIE), analizuje, w jaki sposób jakość powietrza wewnątrz budynków, komfort termiczny i ilość światła słonecznego ujęte są w regulacjach prawnych ośmiu państw członkowskich UE dotyczących nowych i istniejących budynków mieszkalnych. Ujawnia też luki w przepisach, aby zagwarantować Europejczykom mieszkanie w wydajnych, zdrowych, wygodnych i dobrze oświetlonych budynkach.
Natomiast z badania „Healthy Homes Barometer”, przeprowadzonego przez instytut badawczy Wilke na zlecenie Grupy VELUX, wynika, że Europejczycy nie tylko są świadomi znaczenia światła i świeżego powietrza dla ich zdrowia i samopoczucia, ale są także gotowi inwestować w ulepszenia swoich domów. Jest to zatem dobry czas na działanie i wprowadzanie w życie renowacji budynków w zrównoważony sposób. Grupa VELUX pragnie przecierać szlaki i dlatego zdecydowała się na kolejny projekt – tym razem renowację w zakresie budownictwa socjalnego w Belgii, pod nazwą RenovActive.